Mr. Cascade has left the building...
Vorige week vrijdag nam Joop Bijl feestelijk afscheid van 'zijn' Cultureel Centrum Cascade. Joop was daar 10 jaar lang manager. "De tijd is voorbij gevlogen", zegt Mr. Cascade in het interview waarin we terugblikken op die tijd.
Of ik voor het Ronde Tafelgesprek kom, vraagt de medewerkster aan de balie wanneer ik me in Cascade meld om vertrekkend manager Joop -Mr. Cascade- Bijl te interviewen. Terwijl een beeld van belangrijke heren in pak rond een tafel bij opdoemt en hoe ik me daar dan plots tussen bevind, vrees ik dat Joop een dubbele afspraak heeft staan. Ik moet me boven maar melden, zegt ze. Bovenaan de trap zie ik tot mijn opluchting mensen gezellig met elkaar praten rond een statafeltje. Een van hen steekt zijn hand en heet me van afstand al welkom. Wie Joop Bijl kent, zal beamen dat dit op en top Joop is.
Compliment
Gelukkig, toch tijd voor een interview. Vlak voor ik mijn eerste vraag kan stellen, nemen Joop en een medewerker vriendschappelijk afscheid van elkaar. "Onze theatertechnicus. Die gaat binnenkort aan de slag in De Doelen." Het Rondetafelgesprek daarnet, dit warm afscheid… het is duidelijk dat Joop populair is bij zijn medewerkers. Dat blijkt ook uit een anekdote die Joop even later ophaalt: "In mijn eerste leidinggevende functie, bij de RET, kreeg ik na enkele maanden van mijn meerdere te horen: 'Dat wordt nooit wat met jou, jij staat veel te dicht tussen je mensen". Nu, na tien jaar algemeen manager van Cascade te zijn geweest, kan hij er om lachen: “Een mooier compliment kon ik niet krijgen.”
Waarschuwing
En zo praten we over Joop als mensenmens, als inspirator en als koorddanser. Hoe kwam deze duizendpoot in Cascade terecht? "Ik ben geen geboren en getogen t'Ambachter, maar heb er wel, net als mijn familie, lang gewoond. Op een gegeven moment ben ik verhuisd naar Brakel en later naar Puttershoek. Ik werkte als clustermanager sport en recreatie voor gemeente Rotterdam. In 2008 besloot ik, door omstandigheden, weer in Ambacht te gaan wonen. Op de dag dat we het koopcontract voor ons huis in Ambacht tekenden, belde mijn schoonzus om te zeggen dat er een manager voor Cascade gezocht werd." Maar hij kreeg er wel een waarschuwing bij: "Ze zei dat het een rommeltje was", glundert Joop. "Dat was voor mij de reden om te solliciteren, ik houd van uitdagingen. Er moet wat te veroveren zijn."
Achtbaan
"Het theater stond stevig op de kaart, maar Cascade was en is veel meer dan dat. In de afgelopen tien jaar hebben we als "Cascadioten" keihard gewerkt om dat te verzilveren en dat is gelukt. Onze zalen zijn goed bezet, we werken goed samen met organisaties binnen en buiten Cascade en we hoeven niet onze hand op te houden bij de gemeente. Op dat laatste ben ik het meest trots: we hebben alle bezuinigingsrondes doorstaan. Natuurlijk overdenk je op dit soort momenten de afgelopen 10 jaar. Dan begint te dagen wat een achtbaan dit geweest is. We hebben heel veel bereikt. Goede landelijke naamsbekendheid, veel prijzen, dat soort dingen. Maar ook dalen, verdrietige momenten, afscheid."
"Niet weer zo'n plechtmatige foto voor de ingang, toch? Nee, laten we de foto bij de bar maken!" Zo gezegd, zo gedaan.
Moeilijk
Wat was in de afgelopen 10 jaar het moeilijkst dat Joop meemaakte? "Ja, hier komt toch de emotionele Joop om de hoek kijken. Het lukte ons niet de horeca in de sporthallen rendabel te krijgen. Daarop moesten we besluiten die uit te besteden. Dat betekende dat we afscheid moesten nemen van onze mensen daar. Ik kende hen heel goed en ook al wist ik dat het niet anders kon, ik vond het echt heel moeilijk om ze te moeten laten gaan. In De Ridderhal kwam Sportcafé De Ridderhal, dat loopt goed. In de Sophiahal kwam een restaurant dat gerund werd door mensen met een beperking. Dat was mijn grote wens. Helaas redde dat restaurant het niet. Nu is T-beaune's Huiskamer daar gevestigd, dat loopt geweldig. Het uitbesteden is dus een goede keus geweest, het neemt zorgen weg en geeft inkomsten. En toch blijf ik het moeilijk vinden dat we gedwongen afscheid moesten nemen van de collega's…"
Energie
Samen werken en samenwerken met mensen en organisaties, Joop straalt als hij erover vertelt: "Een van de eerste dingen die ik deed, was aan de medewerkers vragen welke ideeën zij hadden om Cascade te verbeteren. Geen enkel idee is mij te gek. Dat levert veel op. We probeerden èn proberen veel dingen, sommige met succes, anderen zonder. Ik geef mijn medewerkers graag de ruimte om dingen te proberen en gun het hen om, plat gezegd, op hun bek te gaan. Of ik zelf ook dat soort ideeën heb? Ja, ik had graag Zwembad de Louwert en De Ridderhal met elkaar verbonden. Dat had, denk ik, groot voordeel kunnen opleveren voor bezoekers en in de exploitatie. Dat idee hebben we helaas niet kunnen uitvoeren, jammer. Het grootste succesverhaal uit de ideeën die we uitvoerden?" Joop denkt even na… "Ik blijf het sowieso fantastisch vinden hoe mijn collega's in een handomdraai een strakke vergaderzaal omtoveren tot een swingende feestzaal en andersom. Maar dat is geen antwoord op de vraag. Ja, ik kies dan toch ons concept Boven, waarin we de foyer veranderen in een leuk zaaltje. We hebben nu BOVEN.Dansen, BOVEN.Live en BOVEN 0.0, een alcoholvrij feest voor jongeren tot 18 jaar. Vooral BOVEN.Dansen is heel populair."
Luisteren
In januari 2009 begon Joop als manager van Cascade, wat is in die tien jaar veranderd in en aan Ambacht? "We hebben natuurlijk veel meer inwoners dan 10 jaar geleden. De diversiteit neemt toe en daarmee verandert ook de vraag naar horeca en het gebruik van de sporthallen. Ik vind het heel belangrijk om goed te luisteren naar onze klanten en gasten. We houden regelmatig klanttevredenheidsonderzoeken om te horen wat beter kan. Maar je kunt daar niet geheel blind op varen, merken we. Zo kregen we vaak de vraag om jazz op zondag te organiseren, dus we verwachtten dat daar veel publiek op af zou komen. Maar op de zondagen die we organiseerden, kwam amper publiek. Da's gek hè? We hebben het een en ander toen breder getrokken tot BOVEN.Live, waar lokale bands optreden. Dat is wel een succes." Een ander succes zijn de vele prijzen die Cascade binnenhaalt. Wat is het geheim daarachter? "Ik denk gastvrijheid. Die vind ik heel belangrijk. Misschien is die een beetje Ambachts? Want ook al is hier in Ambacht veel veranderd, op straat groeten de mensen elkaar nog. Dat vinden wij Ambachters heel normaal, maar is eigenlijk best bijzonder."
Kneuterig
"Wethouder Michiel van der Vlies zei ooit dat hij met Cascade 'terug naar de kneuterigheid wilde'. 'Daar heb je dan wel een héél duur pand voor', reageerde ik toen. Pas later begreep ik wat hij bedoelde te zeggen: Cascade moest laagdrempeliger worden, de Ambachters weer op 1 zetten. Dat doen we en tegelijk moeten we inkomsten halen uit de commerciële verhuur. Dat lukt, maar is soms koorddansen. Als iemand een zaal wil huren op de dag dat een Ambachtse organisatie daar haar avond heeft, gaat die organisatie echt voor. Gelukkig is vaak wel een oplossing te vinden, maar soms moeten we echt 'nee' verkopen aan een commerciële partij. Ik wil mijn opvolger dan ook graag meegeven: vergeet niet waar Cascade vandaan komt en waar we voor staan. Cascade is er allereerst van en voor alle inwoners van Hendrik-Ido-Ambacht. Ik zou het heel jammer vinden als dat uit het oog wordt verloren."
Toekomst
Stilzitten gaat Joop zeker niet: "Ik wil weer radiomaken met ZAPP FM, heerlijk is dat. Lekker met muziek bezig zijn, dingen zeggen die ik anders nooit zeg. Er komt waarschijnlijk heel wat op mijn pad, misschien kan ik nog iets voor de Vereniging Ambachtse Ondernemers. En natuurlijk wens ik Cascade een mooie en gastvrije toekomst. Ook omdat ik verwacht hier nog vaak als gast te komen, haha."